İdrar kaçırma sorununa çözüm
İş, sosyal ve özel yaşantıda ciddi sorunlara yol açan hastalığın tedavisi, modern tıp yöntemleri yanı sıra basit egzersiz ve eğitimlerle mümkün. Aşırı ve zor doğum yapmış, daha önce cerrahi işlem görmüş, menopoz döneminde omurilik sorunları yaşayan her 10 kadından 8’inde görülen “İdrar kaçırma” cerrahi operasyonlarla tedavi edilebildiği gibi bazı basit egzersizlerle ve mesane eğitimleriyle de tedavi edilebiliyor.
Gülerken, aksırırken öksürürken, yürürken, egzersiz yaparken, otururken meydana gelebilen sorun günlük işler sırasında istemsiz olarak idrar kaçırma olarak tanımlanıyor.
Kegel Egzersizleri denilen egzersizlerle bu rahatsızlığın büyük ölçüde engellenebildiğini ve cerrahi operasyona gerek kalmadığını belirten Özel Jinemed Tıp Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Teksen Çamlıbel, “egzersizlerde önemli olan doğru kasları çalıştırabilmektir. Bu kaslar idrar yaparken idrar akımını kesen veya gaz çıkarılmasını engelleyen kaslardır” dedi.
EGZERSİZLER ÇOK BASİT
Her yerde yapılabilen ve yapılması oldukça kolay olan bu egzersizler kasların sanki idrarı kesmek istercesine belli bir süre kasılmasını ve sonra gevşetilmesini sağlar. Çamlıbel, “10 ile 20 kere tekrarlanan bu egzersizlerde dikkat edilmesi gereken en önemli konunun pelvis kasları kasılırken karın ve bacak kaslarının gevşek olmasıdır” dedi. Çamlıbel, ayrıca pelvis taban kasları güçlendikçe, egzersiz sırasında çeşitli vajinal ağırlıkların da kullanılabileceğini sözlerine ekledi.
SÜREYİ DOKTOR BELİRLEMELİ
Acil idrar hissi geldiğinde Kegel egzersizleri yardımıyla mesanenin kasıcı kasları gevşetilerek idrar hissinin ortadan kalkmasının mümkün olduğunu söyleyen Çamlıbel, “Mesane kapasitesi göz önüne alınarak aşama aşama idrar tutma süresi uzatılır. Ancak egzersiz sürelerini ve ağırlıklarını doktorlar belirlemeli” diye konuştu.
YAŞAM TARZINIZI DEĞİŞTİRİN
İdrar kaçırma sorurundan kurtulma için yaşam tarzında yapılan değişiklerinde yardımcı rol oynadığını söyleyen Çamlıbel; “Sigarayı bırakmak, kilo vermek, kafeinli içecekleri ve alkolü azaltmak, bazı besinlerden uzak durmak idrar kaçırma sorunundan kurtulmada yardımcı rol oynar. Ayrıca alınan sıvıların belli durumlarda veya gece kısıtlanması, sıvı alımının belirli saatlerde bir plan çerçevesinde ayarlanması da gerekebilir. Bunların tümü diğer tedavi yöntemlerine yardımcı olur” dedi.
DİĞER TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Biofeedback: Bu teknikte pelvik taban kaslarının doğru şekilde kasılabilmesi için bilgisayardan yararlanılır. Vajena veya makata yerleştirilen bir cihaz yardımıyla, kasılma esnasındaki sinyaller bilgisayar monitöründe görülür. Hasta doğru veya yanlış kasılmaları izleyerek öğrenir.
Elektrikli uyarma: Vajena yerleştirilen cihazlar yardımıyla zayıflamış olan pelvik taban kaslarına zayıf elektrik akımı gönderilerek bu kasların güçlenmesi sağlanır. Ağrısız ve kolay bir tedavidir.
Temiz aralıklı kateterizasyon: Mesane felçlerinde uygulanan, idrar torbasını belirli aralıklarla bir tüp yardımıyla boşaltma yöntemidir. İdrar torbasını tam boşaltamayan hastalarda kronik enfeksiyonlardan korunmak amacıyla da başvurulur.
İlaç tedavisi: Çeşitli ilaçlar yardımıyla mesane kasları gevşetilerek, mesane kasılmaları ortadan kaldırılır ve mesane kapasitesi arttırılır. Böylece acil idrar hissi ve yetiştirememe tarzındaki idrar kaçırma önlenmeye çalışılır.
Cerrahi tedavi: Diğer tedavi seçeneklerinin etkisiz kaldığı stresle idrar kaçırma (öksürme, hapşırma, gülme, aktivitede bulunma vb.) durumlarında uygulanan en etkin yöntemdir. Başarı şansı kişiye ve seçilen yönteme göre yüzde 75 ile yüzde 95 arasındadır.
İdrar borusu çevresine enjeksiyonlar: Ameliyattan yarar göremeyen veya ameliyat olamayacak hastalara uygulanan bu yöntemde idrar borusun çevresine lokal anestezi altında üretrayı şişirerek, kapalı tutacak çeşitli maddeler enjekte edilir. Bunlar kollagen, polytef veya makroplasti adını alan farklı protein veya kimyasal yapıda maddelerdir. Birkaç kez uygulama yapmak gerekebilir. Başarı şansı yüzde 50 -70 arasındadır.
Botoks enjeksiyonları: Çok yeni olan bu yöntemde mesane adalesine botulinum toksini enjekte edilerek mesanenin kasıcı kaslarında geçici gevşeme sağlanır, böylece acil idrar hissi ve yetiştirememe tarzındaki idrar kaçırma tedavi edilmeye çalışılır.
İDRAR KAÇIRMANIN ÇEŞİTLERİ
Stresle idrar kaçırma: Öksürmek, hapşırmak, ağır kaldırmak gibi durumlar karın içi basıncını arttırarak, mesaneya basınç yüklerler. Basınç mesane boynunun açılmasına yol açar ve idrar kaçar.
İdrar kaslarını zayıflatan durumlar:
• Gebelik veya normal doğum.
• Hormon yapısındaki değişiklikler (örn: menapoz).
• Rahimin çıkarılması veya diğer pelvis cerrahileri.
• Aşırı kilolu olma.
Acil idrar kaçırma:M esanede çok az idrar olsa bile bazen beyine acil idrar yapma ihtiyacı sinyalleri gider. Mesane içi basınç yükselerek mesane kasılır ve idrarın kaçmasına yol açar.
Yetişememe tarzındaki acil idrar kaçırma nedenleri:
• Mesane enfeksiyonları.
• Mesanenin sinir veya kas hastalıkları.
• Beyin rahatsızlıkları (örn: felç).
• Bazı ilaçlar.
Taşma inkontinası: Eğer sinirler zarar görmüşse veya mesane kasları çok zayıflamışsa idrar yapma sinyali beyine hiç ulaşmayabilir. Mesane dolu kalır. Artan idrarın oluşturduğu basınç, mesane boynunun damlatma tarzında idrar kaçırmasına neden olur.
Bu durumun nedenleri:
• Felçler
• Diabet veya parkinson gibi hastalıklar
• Bazı ilaçlar
• Radyoterapi
