HIV AIDS nasıl bulaşır, nasıl bulaşmaz?

AIDS ilk defa 1981 yılında ABD de bir grup homoseksüel (eşcinsel) erkekte ender olarak rastlanan PCP ve Kaposi sarkomu vakalarının kendisini göstermesiyle tıp camiasında o zamana kadar görülmemiş bir hastalık olduğu belirlenmiştir.

İlerleyen yıllarda vaka sayılarının artması ve homoseksüel kişilerin biseksüel kişilerle birlikte olmaları onların da kadınlarla birlikte olması AIDS in homoseksüel hastalığı olmadığını herkese bulaşabileceğini göstermiştir. Tıp dünyası yapılan araştırmalar sonucu AIDS hastalığını tanımlamıştır.

AIDS, Hastalığın adı HIV, Hastalığa etken olan virüsün adı
Acquired=Kazanılmış Human=İnsan
Immune=Bağışıklık Immunodeficiency=Bağışık yetmezliği
Deficiency=Yetmezlik Virus=Virüsü
Syndrome=Sendromu

HIV/AIDS in Tarihçesi

1981 ABD de genç, homoseksüel erkeklerde Kaposi sarkomu ve Pneumocytisis carinii jiroveci (PCP) pnömonisi tespiti
1982 Hastalığa AIDS adının verilmesi
1983 HIV-1 saptanması
1984 Antikor testlerinin geliştirilmesi
1985 HIV-2 saptanması
1987 Tedavisinde kullanılan Zidovudin ilacının ruhsatlandırılması

HIV/AIDS nasıl bulaşır?

1- Cinsel Yolla; ( %55-60 ) Korunmasız olarak yapılan (kondom,prezervatif) her türlü vaginal, oral ve anal cinsel temas ile,
2- Kan yoluyla ( %5-10 ) Kan, organ ve doku nakli, kan temas etmiş delici, kesici aletler, ortak şırınga kullanımı ile
3- Anneden bebeğe ( %20-30 ) Gebelikte, doğumda ve doğum sonrası anne sütü emzirme ile.

HIV/AIDS Nasıl Bulaşmaz?

Sarılmakla, dokunmakla, öpmekle, okşamayla, el sıkışmakla, Aynı çatal, bıçak, kaşık, bardak, tabak, havlu kullanmakla, Öksürme, aksırma, nefes, gözyaşı, tükürük ve ter ile, Sinek, sivrisinek, böcek sokmaları ve hayvan ısırıkları ile, Aynı yüzme havuzu, duş, hamam, sauna, tuvalet kullanmakla,
Aynı ev, okul, işyeri, tiyatro, sinema, otobüste ve odada bulunmakla, Aynı telefonu kullanma ve sigara paylaşmakla, Evcil hayvanlarla aynı ortamda bulunmakla AIDS BULAŞMAZ

HIV/AIDS vakalarının yaygınlaşmasıyla nedeniyle, insanlar ilk yardım uygulamaları sırasında hastalığın kendilerine bulaşmasından endişe etmektedir. İlk yardım uygulamalarında hijyenik uygun önlemlerin alınması bulaşma riskini önemli ölçüde azaltacaktır.

HIV/AIDS TEN KORUNMA

I. Cinsel temas ile bulaşdan korunma

• Üreme Sağlığı ve GÜVENLİ CİNSEL YAŞAM Eğitim verilmesi
• Erkekler için Kondom ( Prezervatif, kaput, kılıf ),
• Kadınlar için Kadın Kondomu kullanımının sağlanması, eğitimi ve yaygınlaştırılması
• Tek eşliliğe riayet etme
• Cinsel temasla bulaşan diğer enfeksiyonlar hakkında bilgi, tanı ve tedavisine erken dönemde başlama
• Cinsel YAŞAMA hayır diyebilme becerisi kazanma

II. Kan ve kan ürünlerinden bulaştan korunma

• Riskli davranışta bulunan kişilerin kan bağışlamaması ( Pencere dönemi )
• Kendimize veya herhangi bir kişi için ihtiyaç duyulan kan ve kan ürünlerine gerekli testlerin uygulanmış olması
• Ototransfüzyon ( Kişinin kendi kanının kendisine kullanılması üzere vermesi )
• Güvenli kan için güvenli kan bağışçılarının sağlanması ve eğitim
• Damar içi uyuşturucu madde kullanma alışkanlığı olanlar; uyuşturucuya HAYIR diyebilme, reddetme ve ortak şırınga paylaşmama,
• Sağlık personeline bulaştan korunmada evrensel önlemlerin uygulanması
• Kesici, delici aletlerin kullanımında titizlikle koruyucu önlemlerin uygulanması

III. Anneden bebeğe bulaşın önlenmesi

• Gebeliğin önlenmesi
• Doktor gözetiminde, tedavi destekli gebelik ve doğum
• Emzirmeme

Güvenli bir ilk yardım uygulaması için;

• İlk yardım uygulamasına başlamadan önce imkanınız varsa eldiven, yoksa poşet giyiniz.
• Ellerinizi ilk yardım uygulamasından sonra bol su ve sabunla yıkayınız.
• Elinizde açık yara varsa vücut sıvıları ile temas etmemeye çalışınız.
• Yaralı kişinin yakınındaki cam kırıkları v.b maddelere dokunurken çok dikkatli olunuz.
• Derideki kesici ve delici yaraları mutlaka temiz bir bezle kapatınız.
• Kanamalı ve açık yarası olan kişilerle direkt temasta bulunmayınız.
• Suni solunum sırasında kullanılabilecek maske v.b malzemeyi bulundurunuz ve kullanmayı öğreniniz.
• Kendinizi koruyunuz unutmayın ki hasta olan kişiden alınan mikroplar ömür boyu kalıcı hastalık haline dönüşebilir.
• HIV/AIDS?ten nasıl korunacağınızı arkadaşlarınız, aileniz ve tüm yakınlarınıza anlatınız.

Kaynak: Türk Kızılayı İlk Yardım Eğitimi